Friday, April 22, 2011

Ang Liham

Kanina pa nakatingin si Affan sa kanyang relo. “Konting bilis dyan Saiid. Tiyakin na maayos ang pagkakatanim nyo ng mina. Baka mapansin yan pagdaan nila dito.” Humudyat si Saiid na ayos na ang lahat. “O bumalik na ang lahat sa kani-kanilang pwesto. Siguraduhing nasa mas mataas na lugar kayo.”

Namumugto na ang mga mata ni Aling Marta sa walang tigil na pag-iyak, masamang-masama ang loob. Gayundin ang asawang si Mang Lando. Tahimik, nakatitig lamang sa anak. Para bang isinasaulo niya ang mukha nito. Yumakap ng mahigpit si Aling Marta sa labinsiyam na taong-gulang na si Pvt. Gabay. “Anak, mag-iingat ka lagi. Wag mong kalimutang magdasal.” Yumakap ng mahigpit si Pvt. Gabay sa ina at ama. Hindi maikubli ang tumulong luha mula sa kanyang mga mata. Awang-awa siya sa kanyang mga magulang ngunit kailangan niyang gawin ito upang maiahon niya sila sa kahirapan. “Wag po kayong mag-alala inay. Susulat kaagad ako pagdating ko dun.” Napangiti si Aling Marta, “Hihintayin ko ang sulat mo anak.” Bumitaw sa pagkakayakap sa ina si Pvt. Gabay ng marinig ang hudyat na kailangan ng sumakay sa kanilang trak. “Aalis na po ako.” paalam niya sa mga magulang.


“Parating na sila! Magsipaghanda ang lahat!

Isang malakas na pagsabog ang naganap. Umangat sa ere ang trak, sampung talampakan ang taas matapos masagasaan ang mina. Nakataob itong bumagsak sa lupa tangay ang ilang sundalong wala ng buhay. Ang mga nakatalon naman ay pinaulanan ng bala mula sa mataas na lugar na pinagkukublihan nila Saiid. Ilang saglit ang nakalipas, tumigil rin ang putukan na nanggaling lamang sa isang panig, at nang matiyak na wala ng gumagalaw sa mga sundalo at samsamin ang mga gamit na pwede pang pakinabangan, nagpasya ng umalis ang mga rebelde.

Nakakasulasok ang paligid. Naghalo ang baho ng pulbura at lansa ng dugo at laman ng tao. Ang lupa ay nagkulay pula. Nakahandusay ang mga katawan sa paligid. Nagkalat ang mga pira-pirasong bahagi ng katawan- mga binti, braso, kamay, laman-loob, mga mata at utak. May isang ulo na ilang hibla na lang ng laman ang nag-uugnay sa kanyang katawan. Ang mga sundalong nakatalon sa trak ay durog-durog ang mga katawan sa dami ng tama ng bala. Halos mahati ang katawan ng isa. Ang iba ay hindi na makikilala pa. Mapalad ang mga nasa gawing likuran ng trak, buo pa ang mga katawan nila kahit na nakasabit pa ang mga ito.

Dapithapon na ng magising si Pvt. Gabay. Masakit ang buo niyang katawan ngunit pinilit niyang tumayo mula sa kanyang kinalalagyan. Limang metro ang layo niya mula sa trak. Isa siya sa mga tumalsik kanina dahil sa pagsabog. Pasuray-suray siyang naglakad habang nakatambad sa kanya ang kalunos-lunos na kalagayan ng kanyang mga kasama. Gusto niyang maduwal. Nakita niya ang isang pang kasama na nakadapa. Lumapit siya dito ngunit dalawa pang nakaligtas na sundalo ang nauna sa kanya at itinihaya nila ang nakadapang kasamahan. Pigil ang paghinga nila ng makitang tadtad ng bala ang mukha nito at hindi na mapagkilanlan. Lalong nagimbal si Pvt. Gabay ng mabasa ang name cloth ng sundalong nakahandusay sa harapan niya, napaatras siya, pakiramdam niya ay namanhid ang buo niyang katawan at para bang tinatangay siya ng hangin. Napasigaw siya ngunit hindi na siya marinig ng dalawa pa niyang kasama.

“Diyos ko. Wag nyo pong pabayaan ang nag-iisa kong anak.” taimtim na panalangin ni Aling Marta habang sakay sila ng dyip pauwi sa kanilang baryo.


xxx


22 Abril 2011

No comments: